Gà cúng luôn là một phần không thể thiếu trong mỗi mâm cỗ của người Việt, đặc biệt là trong mâm cỗ Tết. Tuy nhiên, để làm gà cúng đẹp và bắt mắt không phải ai cũng biết. Dưới đây là một hướng dẫn chi tiết các bước để bạn có thể làm gà cúng ngon và vừa ý trong dịp giao thừa.
1. Chọn gà trống cúng
Bước đầu tiên và quan trọng nhất để có một con gà cúng đẹp là chọn gà cúng chất lượng. Gà cúng nên có mào đỏ tươi, nhú cao đều, lông mượt, nhanh nhẹn, chân nhỏ, và khỏe mạnh. Trọng lượng của gà nên khoảng từ 1,5 đến 1,8kg.
2. Làm thịt gà cúng
Chuẩn bị:
- 1 con dao sắc
- Bát nhỏ để đựng tiết gà
- Nước sôi
- Muối và nước sạch để rửa gà
Cách làm:
- Tóm 2 chân gà vào làm 1 và bẻ nhẹ cánh. Dốc ngược đầu gà xuống dưới đĩa chuẩn bị sẵn. Giữ chặt vừa đủ tránh cầm quá chặt sẽ làm tím phần cánh gà.
- Vặt lông phía dưới cổ và cắt tiết theo nguyên tắc “Trống cắt tai, mái cắt cổ” để có được nhiều tiết nhất mà không làm tím gà. Hứng tiết chảy xuống khoảng 5 phút, cho đầu gà vào cánh để gà chết hẳn rồi vặt lông.
- Cho gà vào nồi nước đun sôi. Trụng gà qua vài lần rồi nhấc gà ra. Vặt lông gà theo chiều xuôi và nhanh tay. Bóc lớp màng ở chân, mào, lưỡi và mỏ gà.
- Sau khi vặt lông xong, xát muối đều lên thân để làm sạch lông măng và khử mùi hôi.
- Có 2 cách mổ gà là mổ moi và mổ phanh. Gà để cúng thường mổ moi vì sau khi luộc, gà sẽ đẹp hơn. Đầu tiên, rạch một đường nhỏ ở diều khoảng 2-3cm. Lôi toàn bộ diều và cuống họng ra. Tiếp theo, rạch 1 đường khoảng 4cm ở gần hậu môn gà (cách hậu môn gà khoảng 2-3cm). Sau đó, thò tay vào bên trong và nhẹ nhàng lôi hết nội tạng của gà ra. Hạn chế việc nát và vỡ mật, rồi bỏ riêng ra một chỗ.
- Sau khi mổ xong, rửa sạch gà qua nước. Cho chân gà vào bụng gà qua vết mổ moi.
- Bước cuối cùng, xỏ lạt qua mũi gà sau đó vòng lạt qua 2 cánh gà và buộc chặt để sau khi luộc cổ gà ngẩng cao 2 cánh chụm lại ngụ ý chắp tay thành kính dâng lên thần linh, gia tiên.
3. Luộc gà cúng
Chuẩn bị:
- Hành tím bóc vỏ, nước sạch, lấy vỏ ngoài cùng, để luộc gà, muỗng cà phê muối cho mỗi lít nước.
Cách làm:
- Khi luộc gà cúng, nên sử dụng nồi sâu lòng. Đổ đủ nước vào nồi sao cho nước ngập mặt xấp gà, sau đó đặt lên bếp. Cho gà cúng vào nồi ngay khi nước còn lạnh. Như vậy, thịt gà sẽ chín dần từ ngoài vào trong. Nếu để cho nước sôi mới cho gà vào, gà sẽ khó chín đều và da gà sẽ nứt.
- Khi nước đã sôi, vặn nhỏ lửa. Nếu để nước sôi sùng sục, phần thịt ở đùi sẽ co tụt lên, rất xấu. Sau khi nước sôi khoảng 5 phút, hãy vặn nhỏ lửa đến mức nhỏ nhất. Đậy nắp nồi và để trong khoảng 20 phút. Bạn có thể dùng đũa chọc vào gà, nếu đũa đâm xuyên dễ dàng và nước ứa ra không có màu đỏ, thì gà đã chín.
4. Trang trí gà cúng
- Để gà có vẻ mọng và da màu tươi tắn, sau khi vớt ra, hãy nhúng ngay vào nồi nước sôi để nguội. Nước lạnh là tốt nhất. Khi gà nguội hẳn, hãy cho ra đĩa và để ráo nước một chút. Sau đó, dùng củ nghệ, giã nhỏ và vắt lấy nước trộn với mỡ gà đã thắng, quét một lớp lên da. Da gà sẽ có màu vàng bóng và căng mượt, trông rất hấp dẫn.
- Theo truyền thống dân gian, để gà luộc trông thêm phần đẹp mắt, bạn có thể bày gà lên đĩa, đặt sao cho đầu gà hướng lên và thêm bông hoa cà chua, thể hiện sự cầu mong an lành, đón nhận hạnh phúc và tiền tài trong năm mới. Gà cúng đã luộc chín, có màu vàng đẹp và da bóng sẽ giúp mâm cơm Tết trên bàn thờ trở nên hấp dẫn hơn.
Món kho Việt Nam hân hạnh giới thiệu đến bạn một cách làm gà cúng đẹp mắt và ngon miệng cho mâm cỗ Tết. Hãy trổ tài làm món ăn này và cùng gia đình thưởng thức ngày Tết sum vầy. Để biết thêm về các món ăn truyền thống khác của Việt Nam, bạn có thể truy cập MÓN KHO VIỆT NAM.