Món phá mồi là một cách gọi hài hước mà những người sành ăn dành cho cá thòi lòi. Với những đầu bếp, cá thòi lòi trở thành một loại hải sản đặc biệt, nguyên liệu của nhiều món ăn ngon không dễ tìm thấy.
Cá thòi lòi có thể xem là một loài cá đặc biệt đến từ hành tinh khác. Loài cá này có khả năng nhảy, bò, chạy trên cạn và bơi dưới nước. Bạn sẽ phải công nhận rằng thịt cá thòi lòi không tanh, mà lại thơm ngon và chắc ngọt hơn cá nước ngọt. Mặc dù ngoại hình của nó không được đẹp nhưng chất lượng thì quá tuyệt vời, vì vậy món ngon từ cá thòi lòi luôn được ca ngợi là một đặc sản của Cà Mau.
Một Diện Mạo Đặc Biệt
Cá thòi lòi gây ấn tượng ngay từ cái nhìn đầu tiên. Mỗi chi tiết trên cơ thể chúng đều rất đặc biệt, từ da cá đến cặp mắt, từ bộ vây cho đến màu sắc. Cá thòi lòi nhỏ con, mỗi con chỉ bằng 2-3 ngón tay người, nhưng cặp mắt của chúng lại to bằng cả cái đầu. Với hình dạng lồi lõm, chúng trông ngộ nghĩnh và được đặt tên là “thòi lòi”. Da cá thòi lòi có màu sần sùi đen xám, và bộ vây của chúng trông giống như hai bánh chèo. Chỉ khi tìm hiểu kỹ hơn, bạn mới biết rằng chúng thuộc họ cá bống trắng và thích sống ở những bãi sình lầy, khu cửa sông, rừng đước, mắm và ngập mặn. Loài cá bống không chỉ có thịt nhiều mà còn ngọt và chắc, cho nên cá thòi lòi thừa hưởng nhiều lợi thế từ đó. Tất nhiên, mỗi khi nhắc đến loài cá này, người ta sẽ nghĩ ngay đến khả năng leo trèo của chúng. Với hệ thống thở kép từ phổi và từ mang, cá thòi lòi có thể bơi dưới nước và di chuyển trên cạn, thậm chí còn có thể đào hang và nhảy cao đến 60 cm.
Chỉ có thể tìm thấy trong tự nhiên, cá thòi lòi không được nuôi, vì vậy để thưởng thức những món ngon từ cá thòi lòi, bạn phải nhờ người dân đánh bắt bằng tay. Bằng cách sử dụng một cái hom, người ta đặt vào miệng hang và chờ cho đến khi cá bò ra, sau đó họ lấy hom. Với nguyên liệu đã có sẵn, những đầu bếp có thể thỏa sức biểu diễn tài nghệ bằng cách tạo ra một loạt món ngon từ cá thòi lòi.
Cá Thòi Lòi Nướng Mọi và Nướng Muối Ớt – Đặc Sản Dân Dã Cà Mau
Thịt cá thòi lòi ngọt chắc và đậm đà hơn cá lóc, cá chép, vì vậy không có lý do gì để bạn không thử món cá thòi lòi nướng mọi chấm mắm me. Chỉ cần một bếp than hồng, bạn xếp chục con cá thòi lòi lên khay và lật đều tay. Cá chín lên với mùi thơm lan tỏa, bạn dùng đũa rẽ dọc theo sống lưng để tách phần thịt cá trắng tinh và chấm vào chén mắm chua chua, mặm mặn. Một ngụm rượu đế kèm theo, hương vị mới đã hoàn thiện.
Một số người sáng tạo còn quết cá thòi lòi với muối ớt và hỗn hợp nước sốt dầu ăn, dầu điều, mật ong và nước mắm để tăng thêm hương vị cho món nướng. Nhờ có các gia vị này, thịt cá sẽ trở nên đậm đà hơn.
Thòi Lòi Kho Tiêu
Ẩm thực miền Tây rất ưa thích món kho tiêu. Đương nhiên, danh sách những món ngon từ cá thòi lòi cũng không thể thiếu cái tên kho tiêu. Tương tự như cá bống kho tiêu, cách làm cá thòi lòi kho cũng tương tự, sau khi làm sạch cá, bạn ướp gia vị. Tuy nhiên, nồi cá kho này sẽ được thêm chút nước cốt dừa và mỡ lợn. Kỹ thuật kho bắt buộc phải sử dụng nồi đất, khi lửa cháy đến cạn nước thì cá sẽ chín nhừ. Bày cá ra đĩa, rắc thêm hành băm và thưởng thức cùng cơm nóng. Thịt cá ngọt ngào, chắc chắn, cùng với vị béo của nước cốt dừa, khiến nồi cơm chỉ còn trong chốc lát.
Canh Rau Ngót Cá Thòi Lòi
Nếu bạn đã từng thưởng thức canh cá rô đồng, bạn sẽ thấy canh rau ngót cá thòi lòi cũng có cách chế biến tương tự. Mặc dù không hoàn toàn giống nhau, nhưng có những bước quan trọng chung như nấu nước dùng và xào cá. Món canh này là một sự thay đổi rất mát mẻ và ngon miệng cho bữa cơm gia đình.
Mớ cá thòi lòi sau khi làm sạch sẽ được đem luộc chín. Sau đó, cá được gỡ thịt phần thân thành từng miếng. Phần đầu và xương vảy tiếp tục được nấu để làm nước dùng. Nước dùng sau khi lọc qua một lớp ray nhỏ để loại bỏ xương và cặn để tránh bị hóc. Bạn sẽ dùng chảo để phi thơm hành, sau đó cho thịt cá vào chiên sơ. Cuối cùng, bạn cho tất cả vào nồi nước dùng và nêm gia vị vừa ăn. Khi nước sôi, bạn thả rau ngót vào.
Canh rau ngót cá thòi lòi thơm ngon và mát mẻ, tốt cho sức khỏe. Bạn có thể ăn kèm với bún thay vì cơm nếu muốn. Vào những ngày nắng nóng, một nồi canh cá thòi lòi sẽ khiến bạn mồ hôi cũng chẳng sao.
Lẩu Cá Thòi Lòi
Ẩm thực Cà Mau thì không thể thiếu món cá thòi lòi nấu lẩu chua. Vị chua cay, mặn ngọt đặc trưng của vùng miền Tây Nam Bộ được thể hiện một cách rõ ràng trong món ngon này. Vị ngọt đến từ thịt cá, vị chua từ quả me chua và vị cay từ ớt hiểm, vị mặn từ nước mắm muối biển.
Bạn sẽ nấu nồi nước dùng như bình thường, sau đó chọn thêm các loại rau như bắp chuối, rau muống, đậu bắp, cà chua và một số loại rau thơm khác để kèm theo. Khi muốn ăn, bạn chỉ cần thả cá từ từ vào nồi nước dùng và thưởng thức. Bạn không thể thiếu bún để ăn kèm với lẩu này.
Khô Cá Thòi Lòi Cà Mau
Cá thòi lòi ngày càng hiếm vì nó rất được thực khách yêu thích. Đặc biệt là loại cá khô thòi lòi. Để làm một ký cá khô, bạn cần ba bốn ký cá tươi và ướp muối, bột ngọt và sả ớt cho thấm. Hai ba giờ sau, bạn sẽ phơi nắng cá. Mặt cá khô lại và đóng gói kín để bảo quản.
Cá tươi nào cũng ngon. Bạn có thể nướng mọi, kho tiêu hay nấu canh, làm khô; dù công thức đơn giản, chẳng có bí quyết gì, nhưng món ăn vẫn trở nên đặc biệt. Đó là giá trị của một sản phẩm và là giá trị của đặc sản miền Tây.
Đọc thêm: Khô cá thòi lòi Cà Mau